Istraživači su konačno dešifrovali antičke simbole na kamenoj ploči staroj 3.200 godina i tako rešili jednu od zagonetki mediteranske arheologije koja se odnosi na misterioznu civilizaciju morskih ljudi.
Trebalo bi da znate da je Mediteran oduvek bio mesto okupljanja zanimljivih ljudi. A 1.200 godina pre Nove ere bilo je više nego zanimljivo. Tu su bili Hetiti, Egipćani i Mikenjani. I suočavali su se sa dosta teškim periodom posle zlatnog doba.
A onda se uz sve to pojavila ogromna vojska varvara sa moćnom mornaricom praktično ni od kuda i počela da uništava gradove i sela do temelja.
Zvali su ih Morski ljudi.
I do danas nije otkriveno ko su oni bili ni šta su uopšte hteli. Niti odakle su došli.
Prvo su se pojavili u Anatoliji, odnosno teritoriji moderne Turske. Anatolija je bila jedna od najbogatijih regija Mediterana. A onda su se vođe dva moćna grada Ugarita i Suppiluliuma suočili sa nepoznatim napadačima.
Ugarit je poslao svoju vojsku da pomogne Suppiluliumu. Ali ni to nije pomoglo. Morski ljudi su sravnili sa zemljom ceo grad, a ljude porobili. Onda su spalili i Ugarit.
Da bi posle toga potpuno nestali na neko vreme.
Posle nekoliko godina identična stvar se desila gradu Kadeshu, trgovačkom centru koji se nalazio na teritoriji današnje Sirije.
Morski ljudi su terorisali gradove Mediterana godinama da bi na kraju napali Egipat.
A to je bilo otprilike kao napad lopatom na bager.
Egipćani su im se… mile majke… pa su Morski ljudi odustali od invazije.
I ponovo nestali.
Ko su bili Morski ljudi?
Ne zna se. Istoričari sumnjaju u horde sa Balkana ili praevropljane sa severa, ili Azijate. Ali odakle im brodovi? I gde su bili u godinama kada nisu spaljivali gradove? Ni to se ne zna…
A onda se 1878 godine pojavila krečnjačka ploča dug 29 metara u selu Beykoy u Turskoj koju su tek sada naučnici uspeli da protumače.
Na ploči piše kako je ujedinjena flota maloazijskih kraljevstava napala primorske gradove istočnog Mediterana.
Tekst je napisan na drevnom luvijanskom jeziku koji danas poznaje tek 20-ak naučnika, a jedan od njih Fred Woudhuizen je dešifrovao poruku. Kralj Kupanta-Kurunta je upravljao kraljevstvom Mira koje se nalazilo u današnjoj zapadnoj Turskoj. Prema natpisu, ovo kraljevstvo je upravljalo i Trojom. Trojanski princ Muksus poveo je pomorski vojni napad u kojem je osvojen Askhelon koji se nalazi u današnjem Izraelu.
I to bi trebalo da su Morski ljudi, pošto dešifrovani tekst na ploči ukazuje na to da su drevni Luvijanci iz zapadne Azije učestvovali u invaziji na istočni Mediteran krajem bronzanog doba, što se uklapa u pohode Morskih ljudi.
