Verovatno niste čuli za Pridnjestrovlje? Niste jedini. Ali ova teritorija, koje nema na mapi i koju skoro niko nije priznao kao zemlju nalazi se u našem komšiluku, odnosno uz granicu Moldavije i Ukrajine.
A kako biste se tek iznenadili da odete tamo.
Sve izgleda kao zamrznuto u vremenu. Tu su brojni spomenici iz Sovjetskog perioda, tenkovi i biste Lenjinu. Videli biste čak i zastave sa petokrakama i ljudi obučeni u partizanske uniforme.
U samom centru glavnog grada Tiraspolja je velika statua Lenjinu, tenk T-34, kao i nešto zemlje iz Staljingrada, kao podsetnik na vreme SSSR.
Sve do nedavno, turisti su ovde mogli da se zadržavaju samo nekoliko sati. Ipak, sada mogu da budu i više od jednog dana.
U zemlji nema stranih ambasada, pošto skoro niko nije ni priznao Pridnjestrovlje. Ali njenim stanovnicima to izgleda ne smeta. Oni žive u svojoj paralelnoj stvarnosti koja podseća na neki mutant Hladnog rata, sa obeležjima SSSR-a i uz siromašni konzumerizam 21. veka.
Pridnjestrovlje ima odlike države, ima svoju vojsku, policiju, graničnu kontrolu, novac i poštanske usluge. Ipak nije sve tako jednostavno, na bankomatima možete podići samo američke dolare i ruske rublje.
Ova teritorija ima samo 4000 km2 i prostire se uz reku Dnjestar. Tu živi oko 500.000 stanovnika koji su u građanskom ratu 1992. godine proglasili nezavisnost od Moldavije. U tome su ih svesrdno podržali Rusi, kao još jedan zamrznuti konflikt u istočnoj Evropi i širenje svog uticaja posle kraja Hladnog rata, piše nationalgeographic.com.
Današnja Moldavija je nastala od Sovjetske Republike Moldavije koja je rezultat sovjetskog prekrajanje Istočne Evrope posle Drugog svetskog rata. Spajanje područja uz Dnjestar naseljenog Rusima i Ukrajincima i Besarabije naseljene Rumunima pokazalo se neuspešnim eksperimentom. Došlo je do nacionalnih sukoba i rezultat je bio otcepljenje Pridnjestrovlja na leto 1992. godine. Tada su se ruske snage umešale na strani odmetnute teritorije. Iako se na sastanku OESS-a u Istanbulu 1999. Rusija obavezala da će povući svoje snage do danas nije ispunila obećanje a ruska vojska je i dalje tamo i ne planira da ode.
Od proglašenja nezavisnosti pa sve do 2011. funkciju predsednika u autentičnom sovjetskom stilu obavljao je Igor Smirnov, inače bivši gradonačelnik Tiraspola. Danas je na čelu države Vadim Krasnoselsky, koga podržava kompanija Sheriff.
Ali zašto je to važno, možda se pitate. Pa, recimo zato što je Sheriff apsolutni vladar svih segmenata svakodnevnog života. U njenom vlasništvu nalazi se lanac supermarketa, benzinskih stanica, televizija, izdavačka kuća, mobilni operater, nekoliko građevinskih firmi, fabrika alkoholnih pića Kvint i naravno salon Mercedes automobila.
Prema većini sigurnosnih procena evropskih agencija reč je o evropskoj oazi kriminala – najveći deo prihoda dolazi od krijumčarenja, trgovine ljudima i oružjem i pranja novca. Organizovani kriminal, privreda i vlast duboko se prepliću i čine jedinstveni sistem u kome nekoliko pojedinaca kontroliše sve aspekte života.
Zanimljivo je i da oko 60% legalnih prihoda države dolazi od sovjetskog mastodonta – železare Moldova Steel Works u Ribnitsi koja je naravno u vlasništvu ruskog Metalloinvesta.
Teritoriju su kao nezavisnu zemlju priznale samo Rusija, Venecuela, Nikaragva, Nauru, Abhazija i Južna Osetija.
Ali za Moldavija su to bile loše vesti, pa se nakon raspada SSSR-a zapravo našla u ulozi ruskog taoca. Recimo 60% celokupne moldavske industrije i čak 90% energetskog sektora je na području Pridnjestrovlja.
I da sve bude još gore, uopšte ne izgleda kao da će se uskoro situacija razrešiti…
