Bivše sovjetske zemlje Kirgistan, Kazahstan, Tadžikistan, Turkmenistan i Uzbekistan kriju zanimljivo blago u svojim drevnim šumama. Tamo su naučnici pronašli nekih 300 vrsti divljeg voća koje im je zapalo za oko.
Među njima je i Malus sieversii, divlja jabuka za koju je otkriveno da predstavlja vrstu od koje su nastale sve moderne domaće jabuke širom sveta.
Zašto je to važno?
Recimo zbog raznolikosti, koja omogućava opstanak vrste. Naučnici kažu da na samo jednom drvetu ove drevne jabuke mogu da se vide varijacije koje prevazilaze čitave zemlje u kojima se danas uzgajaju kultivisane jabuke. Tako su plodovi ovog drveta različitih boja, oblika, ukusa i veličina. Upravo razlike, odnosno diverzitet, su ključni u borbi protiv insekata, oboljenja i zagađenja.
A to je ono što nam danas nedostaje.
Hiljade godina uzgajanja jabuka su dovele do toga da su sve moderne biljke vrlo slične, i kao takve vrlo ugrožene različitim faktorima. Naučnici zato kažu da drevne jabuke iz Azije mogu da nam pomognu u uzgajanju.
Ali ni to nije sve.
Da li znate da se na latinskom “zlo” kaže isto kao i “jabuka”. I zato se obično smatra da je upravo jabuka biblijsko “drvo spoznanja”, odnosno da su Adam i Eva u raju pojeli jabuku. Doduše u Bibliji to nigde ne piše, ali naučnici kažu da jabuka na neki način ipak jeste posebno drvo.
Naučnik Riccardo Velasco iz Italije je 2010. godine otkrio da Malus domestica, domaća jabuka ima 57.000 gena. Više nego bilo koja druga biljka. Više nego i čovek koji ima samo 36.000 gena.
Velasco je takođe otkrio da je M. sieversii predak svih današnjih jabuka i da je organizovano uzgajanje počelo u Centralnoj Aziji pre oko 4.000 godina.
Zanimljivo je da je domaća jabuka skupljala gene i od drugih vrsta, uglavnom uz Put svile kako se širila godinama.
Takođe, naučnici kažu da danas većina ljudi nažalost poznaje samo oko 15 vrsti jabuka, dok su ostale praktično zaboravljene.
I upravo zato je očuvanje drevnih šuma u Aziji od ogromne važnosti za našu civilizaciju, zaključuju istraživači.
