Evo liste 5 super zanimljivih najstarijih stvari u Srbiji. Tu su kafane, predmeti, mostovi, fotografije i firme…
1. Najstarija kafana u Srbiji
Verovatno i vi mislite da je najstarija kafana u Srbiji čuveni Znak pitanja koji se nalazi preko puta Saborne crkve. Ali to je možda samo delimično tačno.
Čini se da postoji još jedna starija iako nema pisanih dokaza o tome.
Nekadašnju drumsku kafanu, “Borinu krčmu”, a današnju “Blaževačku noć” podigao je na putu između Brusa i Kuršumlije Marjan Kovačević. Zanimljivo je da kafana i dalje radi a vodi je peta generacija Kovačevića.
Oskudni podaci, kaže Biljana Matić za RTS, ukazuju da je kafana podignuta još pre 1800. godine, što bi značilo da je najstarija.
Inače, prva kafana je otvorena još 1522. godine na Dorćolu kada su Turci osvojili Beograd.
U dokumentima se navodi kako je već tada postojalo mesto gde se služi samo kafa. Pisanih tragova nema o tome gde se tačno nalazila, kako je izgledala, niti ko je bio vlasnik.
2. Najstariji most u Srbiji
wikimedia: Photo Balkan
Vojinovića most se nalazi u Vučitrnu na Kosovu i predstavlja najstariji sačuvani kameni most u Srbiji.
Potiče sa kraja XIV ili početka XV veka, a navodno su ga podigli braća Vojinovići, koje epska pesma pominje kao sestriće cara Dušana.
Napravljen je preko reke Sitnice, na trasi karavanskog puta koji je povezivao Dubrovnik sa Skopljem. Danas ispod njega više ne protiče reka ali je most u dobrom stanju.
Inače, postoji još jedan stariji most. I mnogo je veći.
To je Trajanov most na Dunavu koji je bio najduži na svetu čak 1.000 godina.
Nalazio se u blizini današnjeg sela Kostol kod Kladova i imao je preko 1000 metara.
Trajanov most je otvoren 105. godine za vreme Drugog pohoda na Dačane rimskog Cara Trajana.
Spajao je Gornju Meziju i Dakiju odnosno današnju Srbiju i Rumuniju, dve provincije Rimskog carstva. Dunav je spojio na čudesnoj Đerdapskoj klisuri.
Ostaci stubova mosta su i dalje pod vodom a deo puta do mosta i dalje može da se vidi.
3. Najstarija fotografija srpske vojske
foto: FACEBOOK/ZBIRKA PROPAGANDNIH POSTERA
Iako nigde nema zvaničnog podatka, čini se da je najstarija slika Srpske vojske upravo ova.
Navodno je nastala 1854. godine i na njoj se nalaze Vojnici srpske konjice sa komandantom Kostom Vučevićem 1854. godine, navodi Zbirka propagandnih postera.
4. Najstariji napravljeni predmet
foto: Marija Gajić
Ako ste pomislili da je Vinčanska kultura najstarija u Srbiji trebalo bi da znate da je postojala jedna možda i starija.
A nalazila se kod Trstenika na lokalitetu Blagotin koji se prostire na 2 hektara a osnovali su ga pripadnici starčevačke kulture, odnosno njene najstarije faze-protostarčevo, krajem VII milenijuma pre Nove ere.
Tamo recimo pronađena i zanimljiva keramička zrna pšenice. Na njima je predstavljeno tipično naselje ove kulture.
5. Najstarija registrovana organizacija koja sve vreme radi
To je Dobrovoljno vatrogasno društvo Srpski Itebej, osnovano je 10. aprila 1804. godine. Odnosno u vreme Prvog srpskog ustanka. Ok, možda nije baš firma, ali jeste organizacija i sve vreme je aktivna.
A od preduzeća u koja spadaju DOO, AD, preduzetnici i javna preduzeća najstarije je Akcionarsko društvo za izradu ortopedskih pomagala Rudo, Beograd. Osnovano je 22. decembra 1918. godine.
Rudo je osnovan kao Ortopedski zavod i vojno preduzeće i na njegovom čelu se nalazio oficir-vojni lekar. Prvi radnici su bili vojnici iz I svetskog rata koji su izučavali ortopedsku tehniku u Francuskoj. Rudo je u istoriji staroj skoro 100 godina menjao pravne forme. Tako po završetku II Svetskog rata Ortopedski zavod postao državno preduzeće, dok je danas akcionarsko društvo, navodi se u istorijatu kompanije.
